Katarakt cerrahisi hızlı ve kısa sürede gerçekleştirilse de hem hasta hem de doktorun birbirini iyi takip ettiği, uyumlu etaplarla gerçekleştirilse de oldukça komplike bir göz içi cerrahidir. Bunun için doktor hem iki elini hem de iki ayağını kullanarak, çok büyütmeli bir mikroskop ve FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazıyla katarakt ameliyatını yapmaktadır. Katarakt ameliyatının başarısında cerrahın yetkinliği ve bu ameliyatı daha çok pek çok kez yapmış olması oldukça etkili rol oynamaktadır.
Günümüzde en bilinen katarakt ameliyatı yöntemidir. Halk arasında yaygın olarak dikişsiz ve lazerli katarakt ameliyatı olarak bilinmektedir. FAKO yöntemi hem ufak bir kesi üzerinden yapılması, hem de ultrasonik dalgalar yoluyla merceğin değiştirilmesi sayesinde, geleneksel açık ameliyata göre daha avantajlıdır.
Katarakt ameliyatında hastaların en çok endişe ettiği konulardan biri de gözde kesi ya da gözde dikiş olup olmayacağı konusudur. Son yıllarda dikişli ameliyat çok tercih edilmemektedir. Yaklaşık 20 yıl önce kornea bölgesi geniş bir kesi ile kesilerek, kataraktlı mercek dışarı çıkarılıp, yerine göz içi lens koyduktan sonra korneaya dikişler atılıyordu. Bu cerrahinin adı ekstrakapsüler katarakt cerrahisiydi. Günümüzde artık hemen hemen bu cerrahiye hiç gerek kalmamaktadır. Ekstrakapsüler katarakt cerrahisine sadece ileri seviyedeki taşlaşmış kataraktlar ki bunlar FAKO cihazı ya da lazer cihazı ile temizlenemeyecek seviyede ise başvurulmaktadır. Ancak bu tür durumlarla da oldukça nadir karşılaşılmakta ve katarakt ameliyatlarının neredeyse tamamına yakını FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazıyla yapılmaktadır.
Standart ameliyatlardan farklı olarak katarakt ameliyatı öncesi hastadan uzun saat açlık ve susuzluk beklenmez. Hafif bir kahvaltı sonrası hasta hastaneye gelir ve ameliyattan 1 saat önce hastanın gözlerine damlatılan damla ile göz bebekleri büyütülerek gözler uyuşturulur. Ardından FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazı ile katarakt proteinleri ultrasonik dalgayla kırılıp, parçalanıp, emilerek göz içinden çıkarılır.
FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazı ile yapılan bazı katarakt ameliyatlarında lazer de kullanılmaktadır. Bu lazerin adı ise femtosaniyedir. Femtosaniye lazer cihazıyla şüphesiz katarakt ameliyatı yapılmamaktadır. FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazı olmadan katarakt parçalnıp, gözden çıkarılamaz. Femtosaniye lazer ile yapılan katarakt ameliyatlarında sadece gözün giriş kesileri, lensin kapsül adı verilen ön zarı ve bazen de kataraktın kesilerek parçalanması sağlanır ancak yine bu kataraktı dışarı çıkarmak için FAKO cihazına ihtiyaç duyulmaktadır.
Hem FAKO (fakoemülsifikasyon) cihazı hem de ekstrakapsüler katarakt cerrahisi sonrası göz içine mercek konulmaktadır. Bazı hastalarda bu konuda ön yargılar olabilmektedir. Hatta bazı hastalar mercek konulmasını dahi istememektedir. Eğer katarakt ameliyatı sonrası göz içerisine mercek konulmazsa hastanın ameliyat sonrası iyi bir görüş elde etmesi mümkün olmamaktadır. Çünkü gözün merceği oldukça güçlü bir refraktif mercektir. Bu mercek içeride olmadığı zaman ya ameliyat sonrası oldukça kalın camlı bir gözlük ya da kontak lens kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle katarakt ameliyatında eğer mümkünse ve cerrahi saha uygunsa hastanın içinde bulunduğu koşullar ve ihtiyaçları gözetilerek kendisiyle birlikte mercek türüne karar verilir ve göz içerisine yerleştirilir. Nadir olarak görülen katarakt tiplerinde ise göz içerisine mercek yerleştirilmez. Yani gözün içerisindeki dokular travmatize ise normal mercekler göz içine yerleştirilememektedir.